Betoog Diemense VVD m.b.t. het Jaarverslag 2023

Op donderdag 20 juni besprak de Gemeenteraad de jaarstukken 2023. Hierachter volgt de bijdrage van de Diemense VVD.

Jaarstukken

Algemeen

We hebben ons door een lijvig stuk heen weten te worstelen. Het jaarverslag wordt elk jaar dikker. We zijn er nu voor het eerst in geslaagd om de 300 pagina’s te passeren. Sterker de teller blijft dit jaar steken op maar liefst 322 bladzijden. Dan vragen we ons wel af of dit niet anders kan. Misschien iets te vaak bekruipt je het gevoel passages al eerder gelezen te hebben. Maar vervelender, soms krijg je de neiging om vergelijkbare passages te onderzoeken op consistentie. Helaas lukt dat niet altijd. Goede raadsleden echter weten die neiging op de juiste momenten te onderdrukken. Dat we inmiddels beschikken over zo’n dik jaarverslag heeft wellicht ook te maken met het feit dat we niet zelden lezen van wat we in 2024 allemaal van plan zijn te gaan doen (zo bijvoorbeeld op bladzijde 177 over onze archieven). Dergelijke passages lijken ons niet geschikt voor een jaarverslag. Die horen thuis in kadernota’s en begrotingen. De Audit Commissie merkte dat in zijn advies ook op.

Ook dit jaar hebben we weer een groot positief resultaat geboekt van 4,3 miljoen euro. Voor een belangrijk deel wel behaald door het feit dat we een aantal werkzaamheden helaas niet hebben kunnen uitvoeren. We zijn het met het College eens dat er dit jaar zeker mooie mijlpalen zijn bereikt. Zo kon de vernieuwde Omval met Bibliotheek worden geopend. De Spooronderdoorgang werd opengesteld. De Brede School op Holland Park kon in gebruik worden genomen. Er werd hard gewerkt aan de realisatie van nieuwe woningen en aan verduurzaming van onze gemeente. Zaken waar we als VVD blij mee zijn. Ook willen we hier zeker nog even in positieve zin genoemd hebben de extra BOA’s en de voortgaande aanpak van de ondermijnende criminaliteit middels Scheerlicht.

Er werd het afgelopen jaar ook flink aandacht besteed aan het armoedebeleid. Zo was er de armoedemonitor. Die heeft wel duidelijk gemaakt dat het noodzakelijk is om het armoedebeleid opnieuw tegen het licht te houden. Hetgeen dit jaar dan ook op stapel staat. Uit de monitor bleek onder meer dat het besteedbaar inkomen van een categorie gezinnen, met een inkomen van net iets onder de 130% van het sociaal minimum, hoger te liggen dan het besteedbaar inkomen van een vergelijkbare categorie van gezinnen, met een inkomen van meer dan 130% van het sociaal minimum. Dat is in een tijd, waarin parttime werken bijna de norm is geworden, natuurlijk niet houdbaar. We hebben een lappendeken aan regelingen weten op te tuigen waardoor het zicht, op wat redelijk en rechtvaardig is, is verdwenen. De andere kant. We hebben als gemeente er ongetwijfeld aan kunnen bijgedragen de bestaanszekerheid, door de bank genomen te verbeteren. En dat hebben we veelal kunnen doen door de diverse fondsen die ons door de Rijksoverheid ter beschikking zijn gesteld.

En dan verder nog wat opmerkingen en vragen aan het College.

We lezen dat geplande werkzaamheden, die in 2023 niet konden worden uitgevoerd, wellicht in 2024 wel opgepakt gaan worden. Personeelstekort is nog steeds een belangrijk gegeven. Omdat het gaat om behoorlijk veel werkzaamheden en wellicht ook om werkzaamheden, die al voor 2023 speelden, lijkt een mid-time review een goed idee. Hiermee kan de raad dan beter zicht houden op de stand van zaken. We nemen aan dat we de review nog net voor, of anders snel na, het reces tegemoet kunnen zien.

Over jeugdzorg

Er lijkt nu een relatief kleine meevaller te zijn ten aanzien van de kosten voor de jeugdhulp. 310.000 euro van het toegekende budget hoefde niet te worden besteed.

Echter de prestatie-indicator 3.3.6 op bladzijde 31 laat zien dat het percentage jeugdigen met jeugdhulp blijkbaar met bijna 1%.punt  binnen 1 jaar tijd stijgt. Dat lijkt ons een uiterst zorgwekkende indicator. Als een dergelijk stijging doorzet dan staat ons nog heel wat te wachten op dit gebied. Hoe kijkt de wethouder inmiddels aan tegen de ontwikkelingen op Rijksniveau die ons zouden moeten helpen om de kosten in bedwang te houden?

Maar het gaat natuurlijk niet alleen om geld. We moeten ons ook afvragen hoe het met het onze jeugd is gesteld. Een beeld dat dan opvalt via onze Prestatie Indicatoren is dat het aantal achterstandsleerlingen tussen de 4 en de 12 jaar zorgwekkend veel groter is dan verwacht (begroot 5,5%, realisatie 14%).

Over wonen en zorg

We lezen op blz 25 dat alleenstaanden maar één jaar gebruik kunnen maken van een passantenpension, terwijl gezinnen daar twee jaar gebruik van kunnen maken. We hebben gezocht naar de ratio achter dit onderscheid maar niet kunnen vinden. We horen graag hoe het College hier naar kijkt.

Over de Leefomgeving en verkeer

Op bladzijde 88 lezen we over enorm stijgende kosten voor het groenonderhoud en over de kostenstijgingen van het wegenonderhoud. Dat zijn zorgelijke ontwikkelingen. Dat vindt vast niet alleen de VVD. De redenen zijn ons bekend. Extra zorgelijk wordt het wanneer alsmaar uitgesteld onderhoud gaat leiden tot schade aan bijvoorbeeld riolen en overdreven verzakkingen. En dus tot verdere kostenstijging. Misschien wel onnodige kostenstijgingen. Dat is bijvoorbeeld aan de hand in Diemen Noord. In hoeverre ziet de wethouder kansen om daarin bij te sturen?

Over parkeren lezen we op bladzijde 103 bij punt 1.1.2 dat de parkeerdruk gemeten in Diemen Noord in de omgeving Zeezicht niet boven de 85% kwam, ondanks het feit dat er volgens bewoners grote parkeerproblemen zijn in dat gebied. Wij begrepen inmiddels dat het hier gaat om metingen overdag, conform ons beleid, en dat de parkeerproblemen zich met name voordoen in de avonduren en ’s nachts. Is de wethouder bereid om het beleid in deze nog eens tegen het licht te houden? Dat lijkt ons zeker nodig, want wij horen inmiddels ook steeds vaker gemor, met name in Diemen Noord, over weer nieuwe laadpalen voor elektrische voertuigen, die parkeerplaatsen innemen. Daar waar tegelijkertijd ook wordt geconstateerd dat ietsje verderop parkeerplaatsen voor het opladen van auto’s maar mondjesmaat worden benut.

We vinden het jammer dat het in 2023 nog niet is gelukt om een nieuwe mobiliteitsvisie voor Diemen te realiseren. Naar ons idee speelt er veel op het gebied van verkeer en vervoer. Een en ander is inmiddels gelukkig in gang, leidend tot een visie ergens begin 2025.

Tenslotte

Op bladzijde 177 lezen het verontrustende verhaal over het programma “Informatiehuishouding op orde (IHOO)”. Het op orde brengen van onze archieven is, zo begrijpen wij, door DUO+, inmiddels ondergebracht in het veelomvattend programma. Daar kunnen we het voor nu bij laten. Vorige week bij de begrotingsbehandeling 2023 DUO+ spraken we hier al over. 

Geschrokken zijn we ook, net als de andere fracties denken wij, van de indicatoren op bladzijde 183 ten aanzien van verzuim, personeelsverloop en vacatures. In 2023 was het verzuim nog hoger dan dat van 2022. Het steeg naar 8,7%. Ook het personeelsverloop was hoger met maar liefst 27,83%. En beide dus veel hoger dan in de begroting 2023. Hopelijk keert het tij in 2024.

Tot zover.