Behandeling kadernota 2024

De fractie van de Diemense VVD besprak de Kadernota 2024 tijdens de Informatieve Raad van 13 juli 2023. Zie hierachter het betoog.

Informatieve Raad 13-7-2023

Algemeen

We hebben de kadernota 2024 met interesse gelezen. De kadernota is niet beleidsarm zoals we steeds vaker zagen bij de samenwerkingsverbanden en ook bij onze kadernota 2023. De financieel onzekere tijden lagen daar veelal aan ten grondslag. Voor 2024 is er dus wel al nieuw beleid opgenomen in de kadernota. En dat vinden wij positief. In deze kadernota worden dus de politieke doelen bepaald en benoemd. Het nieuwe beleid vertaalt zich, zeker in deze kadernota, veelal in nieuw personeel. De inzet van veel extra FTE’s blijkt nodig.

Wat ons opvalt is toch de geringe hoeveelheid nieuwe ontwikkelingen c.q. nieuw beleid. Op bijvoorbeeld de beleidsterreinen Verkeer, Vrije tijd en Leefomgeving is er nauwelijks of helemaal geen nieuw beleid geformuleerd. Op die terreinen lijkt toch ook werk aan de winkel. En nieuwe ontwikkelingen zouden toch ook versoberingen kunnen impliceren, het gaat bij nieuw beleid niet alleen om het uitgeven van meer geld. In de jaarrekening 2022 zagen we, dat er veel vooruit werd gekeken naar de jaren 2023 en verder. En dat hebben we ook benoemd in onze bijdrage bij de behandeling enkele weken geleden. Dit terwijl de jaarrekening normaliter een terugblik is. In deze kadernota wordt wat ons betreft juist te weinig vooruit gekeken. En een grondige blik vooruit moet toch mogelijk zijn met een extra wethouder in dit College.

In de verschillende nota’s worden veel prestatie indicatoren vermeld. Helaas zijn die vaak niet ingevuld. Daardoor is het lastig, of geheel onmogelijk, om beleid te beoordelen op effectiviteit. Wij hebben dit onderwerp al vaker aangestipt. Er wordt nu aangegeven dat er werk wordt gemaakt van verbeterde prestatie indicatoren. Maar het gaat wat ons betreft wel erg traag en stroperig. Een en ander betekent dat we pas op zijn vroegst bij de begroting van 2025 resultaat kunnen zien. Wij zouden graag zien dat het College hier actief mee aan de slag gaat, zodat er wellicht al eerder resultaat kan worden geboekt op dit vlak.

Financieel

Deze kadernota geeft een actueel beeld van de financiële situatie van de gemeente Diemen. De effecten van de meicirculaire 2023 zijn in de kadernota al verwerkt. We lezen op blz 7 dat ondanks een goede reservepositie de financiële toekomst van Diemen onzeker is.

Want het perspectief in 2026 wijzigt drastisch als gevolg van de herverdeling van Rijksmiddelen. Niet geheel onlogisch gezien het feit dat we de afgelopen jaren bijna consequent meer kregen toebedeeld dan wij zelf verwachtten. Onder meer de meevallers in de circulaires hebben geleid tot onze goede reservepositie. Maatregelen lijken nu echter nodig om te komen tot structureel sluitend meerjarenperspectief.

Als we het hebben over onze gemeentelijke financiën dan komt ook steeds de jeugdzorg ter sprake. En we lezen (net als bij de jaarrekening en bij de tweede kwartaalbrief) op blz 25 hetzelfde verhaal over de extra capaciteit op het contractenmanagement. Wij zijn het met de wethouder eens dat contractenmanagement niet de heilige graal is voor de jeugdzorg problematiek. Maar wij vinden goed contractmanagement een belangrijk facet om de kosten mee in de hand te krijgen en te houden. Wij zouden daarom goed op de hoogte willen blijven van de ontwikkelingen op dit gebied. Kan de wethouder toezeggen dat wanneer er relevante ontwikkelingen zijn ten aanzien van het contractenmanagement, wij hiervan op de hoogte worden gesteld? Bijvoorbeeld middels de Informatie van het College.

Sociaal

We lezen op blz 33 dat de steunimpuls wordt doorontwikkeld. We waren blij dat er, in het kader van hoge energieprijzen, niet alleen maar één-dimensionaal werd gekeken naar mensen met een inkomen kleiner dan 130% van het sociaal minimum maar dat er ook een regeling in het leven is geroepen op basis van draagkracht. Want juist ook heel veel werkende mensen die net iets meer verdienen dan het minimum loon hebben het financieel zwaar. Voor hen zijn er veel minder ondersteunende maatregelen. Wij hopen dat de insteek op basis van draagkracht onderdeel blijft uitmaken van het armoedebeleid.

Veilig

We hebben de afgelopen jaren regelmatig gepleit voor extra BOA-capaciteit. Niet onterecht blijkbaar want we lezen nu op blz 30 dat we niet voldoende capaciteit in huis hadden om in de avonduren BOA’s te kunnen inzetten. We zijn dan ook blij dat er nu extra capaciteit wordt toegevoegd. Beter laat dan nooit zullen we maar zeggen. Wij waren wel verbaasd om te lezen dat mede vanwege de relatief jonge leeftijd van de BOA’s er een extra Boa wordt aangetrokken. Vreemd, want jong is toch niet hetzelfde als onervaren?!  

Vrije tijd

Recent werden we geconfronteerd met het feit dat er in Diemen vrijwel nergens in de open lucht kan worden gezwommen. Dat terwijl er toch volop water is in en rond Diemen. Er werd gehandhaafd op verboden zwemmen in de Weespertrekvaart ter hoogte van de Hartveltseweg. Met de steeds warmer wordende zomers zal de behoefte om buiten te zwemmen snel groter worden, zo schatten wij in. Wij vinden daarom dat er nu snel werk gemaakt moet worden van het in de Omgevingsvisie opgenomen strandje aan de Diem. De aanleg van een strandje is ook genoemd in het ambitiedocument van het Groengebied Amstelland. Maar deze nota’s lopen respectievelijk tot 2040 en 2033. Kan de wethouder ons een update geven en ons laten weten wanneer wij actie kunnen verwachten hieromtrent.

Leefomgeving en klimaat

De huidige afvalstoffen heffing blijkt helaas onvoldoende om de kosten te dekken en zal dus moeten worden verhoogd. De heffing moet kostendekkend door de inwoners worden opgebracht. De vervuiler betaalt.

Eén persoonshuishoudens betalen maar weinig minder dan meerpersoonshuishoudens terwijl zij minder afval produceren. Wij vragen ons al langer af waarom één persoonshuishoudens onevenredig veel zouden moeten bijdragen in de huidige tijd waarin tweeverdieners de norm zijn. Eenpersoonshuishoudens die alle kosten, zoals huur en energie, van één inkomen moeten ophoesten en het daardoor vaak extra zwaar hebben in deze tijd. Gelukkig heeft de wethouder, bij de behandeling van de jaarrekening, aangegeven het redelijk te vinden het heffingsverschil te vergroten. Een vorig college gaf  al eerder aan het verschil, bij verhogingen van de afvalstoffenheffing, geleidelijk aan te willen vergroten. Helaas is er op dit vlak niet veel gebeurd. Wij willen er van uit gaan dat een en ander bij de begroting 2024 wordt opgepakt.

Als argumentatie van het kleine verschil is wel eens aangedragen dat het voorkomt dat een eenpersoonshuishouden meer afval produceert dan een meerpersoonshuishouden. Maar op een dergelijke uitzondering kan wat ons betreft geen beleid worden gebaseerd.

Verkeer

In de kadernota lezen we eigenlijk niets over verkeer. Ondertussen maken wij ons zorgen over de verkeerssituatie, bijvoorbeeld ten aanzien van de fietsoversteek Weteringweg richting het Diemerbos. Daar zouden naar onze inschatting maatregelen op hun plaats zijn. Het is daar lastig inschatten voor fietsers of oversteken veilig kan. Wij vinden dus dat er nu snel moet worden onderzocht of bijvoorbeeld stoplichten een oplossing kunnen bieden. Dat wil zeggen uiterlijk in 2024 zou er een veiliger situatie moeten zijn gecreëerd wat ons betreft. Wij overwegen met één of meer moties te komen op het gebied van verkeersveiligheid.